۱. نقش حیاتی انتخاب صحیح الکترود
الکترود، قلب فرآیند جوشکاری دستی (SMAW) است. این سیم فلزی با روکش خاص، هم به‌عنوان فلز پرکننده عمل می‌کند و هم گاز محافظ را از طریق سوختن روکش تأمین می‌نماید. انتخاب نوع مناسب الکترود بر اساس نوع فلز پایه، موقعیت جوش، خواص مکانیکی مورد انتظار و شرایط محیطی انجام می‌شود.
انواع متداول الکترود
الکترود E6013
برای جوشکاری‌های عمومی، با سهولت کاربری و ظاهر مناسب، مناسب است. بیشتر در اسکلت‌های سبک یا جوش‌های غیرساختاری کاربرد دارد.الکترود E7018
از نوع کم‌هیدروژن و بسیار مقاوم در برابر ترک است. برای سازه‌های سنگین، اتصالات بحرانی و اسکلت‌های فلزی سنگین استفاده می‌شود. این الکترود نیاز به نگهداری خاص دارد (نگهداری در گرمخانه برای حفظ رطوبت پایین).
نکات مهم در انتخاب الکترود:
نوع فولاد (کربنی، آلیاژی، ST37، ST52 و...)
ضخامت قطعه کار
موقعیت جوش (افقی، عمودی، سقفی)
نیازهای مکانیکی و تنشی اتصال
استانداردهای پروژه (مثلاً AWS D1.1 برای سازه‌های فولادی)
عدم تطابق بین جنس الکترود و فلز پایه می‌تواند منجر به کاهش چسبندگی، نفوذ ناقص و حتی ترک‌های سرد یا گرم شود.
۲. اهمیت تنظیمات دقیق دستگاه جوش
حتی بهترین الکترود هم اگر با دستگاه ناصحیح یا تنظیمات اشتباه استفاده شود، نمی‌تواند جوشی مطمئن ایجاد کند. تنظیمات دستگاه جوشکاری باید با نوع الکترود، ضخامت قطعه، و نوع اتصال هماهنگ باشد.
مهم‌ترین پارامترها:
آمپراژ (شدت جریان):
کم بودن آمپراژ باعث عدم ذوب مناسب، نفوذ سطحی، و ایجاد جوش سرد می‌شود.
زیاد بودن آمپراژ موجب سوختگی لبه‌ها، نفوذ بیش از حد، و افزایش پاشش جرقه می‌گردد.
هر نوع الکترود محدوده مناسب خود را دارد. به عنوان مثال، برای الکترود E7018 با قطر ۳.۲ میلی‌متر، آمپراژ بهینه حدود ۹۰ تا ۱۳۰ آمپر است.
نوع جریان (AC یا DC):
برخی الکترودها مثل E6011 با هر دو نوع جریان کار می‌کنند، ولی برخی دیگر مثل E7018 عملکرد بهتری با جریان DC دارند.
قطبیت:
در دستگاه‌های DC، انتخاب قطبیت مستقیم یا معکوس (DCEP یا DCEN) بسته به نوع الکترود اهمیت دارد و بر نفوذ و تمرکز حرارت تأثیر می‌گذارد.
۳. تأثیر ترکیبی تنظیمات و الکترود بر عیوب جوش
عدم توجه به هماهنگی بین جنس الکترود و تنظیمات دستگاه می‌تواند به بروز مشکلاتی منجر شود، مانند:
ترک‌های گرم
نفوذ ناقص یا بیش‌ازحد
حوضچه جوش ناپایدار و پراکندگی زیاد جرقه
سرباره‌ی گیر کرده یا برداشتن سخت آن
نمای زشت و ناصاف جوش
در پروژه‌های ساختمانی بزرگ، هرگونه عیب جوش ممکن است منجر به رد شدن اتصال توسط ناظر، توقف کار و افزایش هزینه‌های اصلاح شود.
۴. تجربه حرفه‌ای شرکت ابنیه در کنترل کیفیت جوش
شرکت ابنیه با سابقه‌ای درخشان در اجرای اسکلت‌های فلزی سنگین، کنترل کیفیت جوش را یکی از اصول پایه‌ای در اجرای پروژه‌های خود قرار داده است.
برخی از اقدامات مهم این شرکت در این حوزه:
انتخاب دقیق الکترودها بر اساس WPS (برنامه جوشکاری تاییدشده)
نگهداری حرفه‌ای از الکترودهای کم‌هیدروژن در گرمخانه برای جلوگیری از رطوبت‌گیری
استفاده از دستگاه‌های جوش اینورتر با امکان تنظیم دقیق آمپر
کالیبراسیون دوره‌ای دستگاه‌ها
آموزش عملی جوشکاران درباره تشخیص صوت قوس، پایداری حوضچه و سرعت مناسب حرکت
کنترل و ثبت مستندات جوش در چک‌لیست‌های نظارت داخلی
این سطح از دقت و انضباط فنی باعث شده جوش‌های انجام‌شده در پروژه‌های ابنیه همواره از نظر ناظران و بازرسان جوش، در سطح عالی قرار گیرند و نیاز به اصلاح حداقلی داشته باشند.
نتیجه‌گیری
برای دستیابی به یک جوش مستحکم، یکنواخت و بدون عیب، تنها مهارت جوشکار کافی نیست. جنس صحیح الکترود و تنظیمات دقیق دستگاه جوش دو پایه‌ی حیاتی در کیفیت نهایی اتصال هستند. این عوامل باید با دقت بر اساس نوع پروژه، شرایط محیطی و استانداردهای ساخت انتخاب شوند.
همان‌طور که تجربه شرکت‌هایی مانند ابنیه نشان می‌دهد، توجه به جزئیات فنی، تدوین دستورالعمل‌های استاندارد و آموزش نیروهای اجرایی، می‌تواند تضمین‌کننده کیفیت نهایی سازه و کاهش هزینه‌های اصلاحات باشد.
نظرات